Probiotics hay còn gọi là lợi khuẩn gồm một nhóm các loại vi khuẩn khác nhau, thường sống cộng sinh tự nhiên trong đường tiêu hóa của chó mèo nhà bạn cũng như nhiều loài động vật khác. Điển hình như: lactobacillus, bifidobacterium, …

Probiotics biết đến là một loại men tiêu hóa thúc đẩy sự cân bằng và phát triển của hệ vi khuẩn đường ruột. Hiện nay, nhiều giải pháp thay thế kháng sinh đang được nghiên cứu để xác định hiệu quả trước khi thu hoạch của chúng nhằm giảm các mầm bệnh từ thực phẩm. Có một sự cân bằng mong manh giữa vi sinh vật bình thường và vi sinh vật gây bệnh cư trú trong đường tiêu hóa của động vật. Sự cân bằng này có thể bị ảnh hưởng bởi điều kiện chăn nuôi kém, dịch bệnh hoặc các yếu tố gây căng thẳng (ví dụ: vận chuyển, điều kiện khí tượng, thiếu thức ăn và thức ăn được bảo quản không đúng cách). Nói chung, vi khuẩn tạo ra axit lactic, axit butyric, vi khuẩn đường hóa có thể có lợi cho động vật; Khả năng tăng trưởng và tăng cường sức khỏe của chúng được khẳng định là do một hoặc nhiều yếu tố sau:

  • Ngăn chặn sự xâm chiếm đường ruột của các vi khuẩn gây bệnh như Escherichia coli và Salmonella
  • Thay đổi tỷ lệ hấp thụ GI và mức độ của các chất dinh dưỡng
  • Ức chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh và ảnh hưởng đến sự cân bằng của vi khuẩn có lợi trong đường ruột.

Ngành công nghiệp sữa là một ngành năng động quan trọng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm sữa. Do áp lực ngày càng tăng của dân số toàn cầu, thuốc kháng sinh đã được sử dụng như chất kích thích tăng trưởng để tăng sản lượng bằng cách hạn chế ảnh hưởng của nhiễm mầm bệnh ở bò sữa. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh không có mục đích điều trị trong khẩu phần ăn của vật nuôi đã bị Liên minh Châu Âu cấm vào năm 2006 do những lo ngại về an toàn ngày càng tăng liên quan đến tình trạng kháng kháng sinh, kháng sinh thải ra môi trường và tồn dư hóa chất tồn lưu trong các sản phẩm động vật.

Lợi ích của men trong chế độ ăn uống bằng việc bổ sung men cấy vào khẩu phần ăn giúp cải thiện năng suất ở cả bò cái tơ và bò cái đang cho con bú, bao gồm: Cải thiện quá trình lên men trong dạ cỏ và giảm sản sinh khí mêtan. Tế bào nấm men cung cấp các yếu tố tăng trưởng cho hệ vi sinh vật đường tiêu hóa, ổn định độ pH của động vật nhai lại, hấp thụ oxy và tạo ra môi trường yếm khí cần thiết cho vi sinh vật ở đường tiêu hóa. Bổ sung men sống giúp tăng cường chất xơ, làm suy giảm quần thể vi khuẩn, cải thiện quá trình tiêu hóa chất xơ, và làm cho carbohydrate cấu trúc như cellulose và hemicellulose trở nên sẵn có hơn như một nguồn năng lượng cho động vật chủ. Giảm khoảng cách bữa ăn và kích thích lượng thức ăn thô xanh và khả năng tiêu hóa chất dinh dưỡng. Tác động đến hành vi ăn của bò sữa thông qua việc tăng tần suất cho ăn. Tối ưu hóa chức năng dạ cỏ, tạo ra nhiều chất dinh dưỡng sinh khả dụng hơn, do đó cải thiện hiệu suất sản xuất sữa đồng thời đảm bảo sự thoải mái cho hệ tiêu hóa của bò sữa.

Ngoài việc có ảnh hưởng tới bò sữa, bê, bò thịt,… thì Probiotics còn dành cho gia cầm để ngăn ngừa nhiễm khuẩn salmonella. 

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh ước tính rằng vi khuẩn Salmonella gây ra khoảng 1,35 triệu ca nhiễm trùng, 26.500 ca nhập viện và 420 ca tử vong ở Mỹ mỗi năm. Hầu hết các bệnh nhiễm trùng này là do thực phẩm và thủ phạm thường được cho là trứng và gia cầm. Sự can thiệp của Amalaradjou sẽ phun thuốc bổ sung probiotic cho những quả trứng chưa vỡ vỏ và cung cấp cho những con non một chất bổ sung thông qua nước của chúng khi chúng được vận chuyển đến các trang trại nuôi thương phẩm, nơi các nhà nghiên cứu sẽ tiếp tục xử lý. Nghiên cứu này dựa trên công trình trước đây của Amalaradjou, cho thấy chế phẩm sinh học có thể làm giảm đáng kể quần thể Salmonella trên trứng và giảm sự xâm chiếm của nó trong tế bào ruột gà. Thông qua dự án này, Amalaradjou cho biết hướng đến việc phát triển một phương pháp tiếp cận toàn diện giúp kiểm soát Salmonella ở gà con đồng thời cải thiện hiệu suất của chúng, phương pháp tiếp cận của cô tập trung vào việc cải thiện sức khỏe của hệ vi sinh vật đường ruột của con non, chống lại sự xâm nhập của mầm bệnh.

Không chỉ gia súc, gia cầm, các lợi khuẩn này trong đường tiêu hóa của thú cưng cạnh tranh thức ăn với các vi khuẩn có hại, làm cho vi khuẩn có hại không thể sinh sôi phát triển gây các bệnh cho chó mèo như: rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy, buồn nôn, khó tiêu. Đồng thời, chúng sẽ kích thích và gửi tín hiệu đến hệ thống miễn dịch giúp tăng cường miễn dịch kích thích tăng tỉ lệ tiêu hóa thức ăn, hỗ trợ phát triển, tránh đầy bụng và giúp điều chỉnh tình trạng viêm.  Giúp ổn định hệ vi khuẩn có lợi trong đường ruột, ngăn ngừa sự phát triển vi khuẩn có hại. Hơn nữa men hỗ trợ tiêu hóa ức chế vi khuẩn lên men thối, làm giảm mùi hôi, nồng độ ammonia trong chuồng trại.

Sử dụng probiotics trong chăn nuôi heo nói riêng hay gia súc, gia cầm nói chung có tác dụng duy trì sự cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, ngăn ngừa rối loạn tiêu hoá, tăng cường năng lực miễn dịch ruột, kích thích tăng trưởng, tăng hiệu quả chuyển hoá thức ăn. Sử dụng probiotics cùng với các phụ gia khác như a-xít hữu cơ, thảo dược có thể loại bỏ hoàn toàn kháng sinh bổ sung vào thức ăn. Tuy nhiên, chỉ sử dụng đúng cách thì hiệu quả chăn nuôi của probiotics mới được phát huy đầy đủ.

Theo Thùy Linh