Nhiều chú chó hoảng loạn khi nghe pháo hoa, sấm sét hay tiếng ồn đột ngột: run rẩy, chui vào góc tối, thở gấp, thậm chí tìm cách trốn thoát. Nếu không can thiệp đúng cách, nỗi sợ có thể nặng dần, ảnh hưởng giấc ngủ, tiêu hóa và chất lượng sống. Bài viết này cung cấp lộ trình rõ ràng, tập trung vào ba trụ cột: xử lý tức thời, huấn luyện dài hạn và dinh dưỡng – chăm sóc hỗ trợ, giúp chó bình tĩnh hơn qua mỗi mùa pháo hoa và cơn giông.

Dấu hiệu chó sợ tiếng pháo, sấm và tiếng ồn lớn

Phản ứng thường thấy là run rẩy, rên rỉ, liếm môi liên tục, dán sát người, đi lại không yên, chảy dãi và thở nhanh. Ở mức nặng, chó có thể cào cửa, tiểu bậy, nôn khan hoặc cố leo qua cửa sổ, rào chắn để trốn chạy. Khi các biểu hiện lặp lại sau mỗi đợt pháo/giông và kéo dài sau khi tiếng ồn đã dứt, đó là tín hiệu cần kế hoạch can thiệp bài bản.

Sợ sấm sét, tiếng pháo hoa là biểu hiện chung của nhiều chú chó

Nguyên nhân khiến chó sợ tiếng ồn lớn

Thính giác chó nhạy hơn người nhiều lần nên tiếng nổ bất ngờ dễ bị não bộ diễn giải là mối đe dọa. Với giông bão, ánh chớp, rung cửa kính, thay đổi áp suất và mùi đặc trưng trước mưa làm tổng kích thích tăng mạnh. Thiếu xã hội hóa âm thanh từ nhỏ, từng bị giật mình dữ dội, đau mạn tính (khớp, răng) hoặc suy giảm nhận thức ở chó già đều làm ngưỡng chịu đựng tiếng ồn giảm. Một số giống hướng công việc, cảnh giác cao cũng dễ bị quá tải khi môi trường âm thanh hỗn loạn.

Xử lý tức thời khi tiếng ồn đang xảy ra

Mục tiêu là an toàn – giảm kích thích – “neo” bình tĩnh. Hãy đưa chó vào phòng yên tĩnh nhất, kéo rèm, đóng cửa sổ, chèn khe cửa bằng khăn để hạn chế âm dội và gió lùa. Nếu chó quen crate, phủ một lớp khăn mỏng tạo cảm giác “hang” mà vẫn thông thoáng. Bật âm nền nhẹ như tiếng quạt, mưa trắng hoặc nhạc êm ở mức vừa đủ che bớt tiếng nổ; tránh mở quá to vì có thể phản tác dụng.

Giữ giọng nói trầm, chậm, cơ thể thoải mái. Nếu chó chủ động tìm đến, cho phép chúng dựa vào bạn; không ôm ghì khi chó muốn rời đi vì cảm giác “bị mắc kẹt” sẽ tăng căng thẳng. Chuyển hướng bằng đồ gặm mềm, đồ chơi nhồi thức ăn hoặc vài phút đánh hơi trên thảm mũi giúp nhịp thở chậm lại, giảm bồn chồn.

Cần cho chó thấy sự an toàn từ người thân

Lộ trình huấn luyện 4 bước giúp chó bình tĩnh bền vững

Bước 1 – Xây nền bình tĩnh: thiết lập lịch sinh hoạt có trật tự (ăn – vận động – ngủ đúng giờ), thêm 10–15 phút trò đánh hơi/tìm đồ mỗi ngày để giải tỏa năng lượng tinh thần. Chó có routine ổn định học nhanh hơn và ít phản ứng thái quá.

Bước 2 – Giảm nhạy dần (desensitization): phát bản ghi tiếng sấm/pháo ở mức rất nhỏ khi chó đang thư giãn hoặc ăn. Nếu chó vẫn bình thản, tăng âm lượng từng nấc nhỏ theo ngày/tuần; thấy bồn chồn (ngáp dồn dập, đuôi cụp, liếm môi liên tục) thì lùi lại một nấc. Mỗi phiên ngắn 3–5 phút, kết thúc khi chó còn bình tĩnh.

Bước 3 – Tạo liên kết tích cực (counter-conditioning): ngay khi âm thanh vang lên (dù nhỏ), thưởng món “cực thích” rồi dừng. Lặp nhiều phiên ngắn để não bộ “dịch” tiếng ồn thành tín hiệu đi kèm điều dễ chịu. Tránh luyện quá lâu khiến chó mệt hoặc chán.

Bước 4 – Khái quát hóa bối cảnh: khi chó ổn trong một phòng, hãy thay đổi thời điểm trong ngày, chuyển sang phòng khác, chèn thêm vài tiếng động đời thường ở mức thấp (kéo ghế, gõ cửa). Chỉ tăng độ khó khi chó ổn định 2–3 buổi liên tiếp.

Vui chơi cùng chó để ổn định lại tâm lý

Lưu ý an toàn trước giao thừa và khi có giông bão

Vào ngày cao điểm (giao thừa, lễ hội, chiều tối có dông), cho chó đi vệ sinh và vận động sớm để xả năng lượng. Kiểm tra vòng cổ, dây dắt, thẻ tên/microchip; đóng cửa sổ, kéo rèm giảm chớp sáng; chuẩn bị sẵn phòng yên tĩnh với đệm quen thuộc, đồ gặm yêu thích và âm nền nhẹ. Không đưa chó ra nơi đông người hoặc gần điểm bắn pháo hoa; đây là bối cảnh dễ dẫn đến hoảng loạn và tai nạn.

Căng thẳng kéo dài dễ gây rối loạn tiêu hóa: biếng ăn, đầy hơi, phân lỏng. Ngược lại, đường ruột khỏe giúp cảm xúc ổn định hơn nhờ trục ruột–não. Hãy duy trì khẩu phần dễ tiêu, cân bằng, có chất xơ hòa tan và prebiotic; cho ăn đúng giờ, nước sạch luôn sẵn có. Trong giai đoạn nhạy cảm, bạn có thể tham khảo thức ăn hỗ trợ tiêu hóa cho chó như Vet’s Selection Digestive Care for Dog để ổn định tiêu hóa; hãy chuyển khẩu phần từ từ 5–7 ngày để tránh rối loạn.

Chó sợ tiếng pháo, sấm và tiếng ồn lớn là tình trạng phổ biến nhưng có thể quản lý hiệu quả nếu bạn kết hợp đồng bộ: xử lý tức thời đúng nguyên tắc, lộ trình huấn luyện giảm nhạy + liên kết tích cực và nền tảng dinh dưỡng – chăm sóc hỗ trợ. Kiên nhẫn, nhất quán và tôn trọng ngưỡng chịu đựng của từng cá thể là chìa khóa để chú chó bình tĩnh hơn qua mỗi mùa pháo hoa và cơn giông.